اگر شما بیماری آپاندیس دارید و این عارضه درمان نمی شود، زائده آپاندیس تان می تواند پاره شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، باکتری ها در شکم شما آزاد می شوند و باعث یک عفونت جدی می شوند. این می تواند باعث بیماری شدید شده و به طبع درمان آن را سخت کند. آپاندیس یک کیسه کوچک و نازک و کرم مانند است، و در جایی قرار دارد که روده های کوچک و بزرگ در قسمت تحتانی شکم تان در سمت راست، وصل می شود. اکثر پزشکان فکر می کنند آپاندیس عملکرد مهمی نداشته و می تواند بدون ایجاد اثرات منفی برداشته شود. بیماری آپاندیس در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد، اما بیشتر اوقات در کودکان و نوجوانان بین 10 تا 20 سال رخ می دهد.
بدون اقدام درمان سریع یا مناسب، آپاندیس پاره شده یک وضعیت تهدید کننده برای باقی عمر خواهد بود. نتیجه اغلب ضعیف است. این امر برای آپاندیس های فورا و بطور مناسبی درمان شده متفاوت است. هنگامی که علائم را دریافت کردید، سریعاً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید و تشخیص صحیح را دریافت کنید، چون باید کاملاً از آپاندیس پاره شده خود بهبود یابید. به همین دلیل، در صورت بروز هرگونه علائم بیماری آپاندیس، مراجعه به پزشک بسیار مهم است.
چه عواملی باعث پارگی آپاندیس می شود؟
علت دقیق بیماری آپاندیس به طور مشخص معلوم نیست، اما پزشکان فکر می کنند که احتمالاً به دلیل عفونتی است که باعث ایجاد التهاب در داخل آن می شود. به طور معمول تعداد زیادی باکتری در روده شما وجود دارد. هنگامی که پروسه باز شدن آپاندیس مسدود شود، باکتری ها به دام می افتند و به سرعت تولید مثل می کنند و باعث ایجاد عفونت می شوند. هنگامی که بیماری آپاندیس به موقع و مناسب درمان نشود، باکتری ها و چرک در واکنش به عفونت ایجاد شده ساخته می شوند. از آنجا که این اتفاق می افتد، فشار ایجاد می شود و آپاندیس متورم می گردد. سرانجام، آنقدر متورم می شود که خونرسانی به بخشی از آپاندیس قطع می شود. سپس آن قسمت از دیواره آپاندیس می میرد. سوراخ یا پارگی در دیواره مرده ایجاد می شود. فشار زیاد باکتری ها و چرک را به داخل حفره شکم راهی می کند. بنابراین، یک آپاندیس پاره شده معمولاً به جای ترکیدن مانند یک بالون، معمولاً از شکم بیرون می زند یا نشت می کند.
علائم و نشانه های پارگی
علائم بیماری آپاندیس می تواند مشابه موارد دیگر باشد که بر روی شکم تأثیر می گذارند، مانند آنفولانزای معده یا کیست تخمدان. به همین دلیل، به سختی می توان گفت که آیا شما بیماری آپاندیس دارید یا خیر. اگر این علائم را دارید و فکر می کنید که دچار بیماری آپاندیس هستید، هر چه سریعتر باید توسط پزشک معاینه شوید. درمان سریع برای جلوگیری از پارگی آپاندیس ضروری است. پارگی آپاندیس می تواند در عرض 36 ساعت از شروع علائم ایجاد شود.
علائم کلاسیک آپاندیسیت درد در اطراف ناف شکم و به دنبال آن استفراغ است. چند ساعت بعد، درد به سمت پایین شکم در سمت راست حرکت می کند.
در یک مطالعه مشخص شد که تقریباً نیمی از افرادی که دچار بیماری آپاندیس هستند این علائم کلاسیک را دارند. علائم دیگر آپاندیس عبارتند از:
- تب
- تهوع و استفراغ
- درد شکمی که ممکن است در قسمت فوقانی یا میانی شکم شروع شود اما معمولاً در قسمت تحتانی شکم در سمت راست ایجاد می گردد.
- درد شکم که با راه رفتن، ایستادن، پریدن، سرفه یا عطسه افزایش می یابد.
- کاهش اشتها
- یبوست یا اسهال
- عدم توانایی در تخلیه گاز معده
- شکم نفخ کرده یا متورم شده
- حساسیت به شکم در هنگام فشار روی آن وجود دارد که ممکن است وقتی سریعاً فشار روی آن متوقف گردد، بدتر شود.
این درد اغلب در نوزادان و کودکان در سراسر شکم گسترش می یابد. در افراد باردار و مسن، شکم ممکن است حساس تر بوده و درد شدید باشد. پس از پارگی آپاندیس تان، علائم بسته به آنچه اتفاق می افتد متفاوت است. در ابتدا، شما ممکن است در واقع چند ساعت احساس بهتری داشته باشید زیرا فشار بالا در زائده شما همراه با علائم اصلی تان ازبین رفته است. وقتی باکتری ها روده را ترک کرده و وارد حفره شکمی می کنند، لایه داخلی شکم شما و خارج از اندام های شکمی ملتهب می شود. این حالت پریتونیت (التهاب صفاق) نامیده می شود. این یک وضعیت بسیار جدی بوده که بسیار دردناک است و نیاز به درمان فوری دارد. علائم مشابه علائم بیماری آپاندیس خواهد بود، به جز:
- درد در تمام شکم شماست.
- درد مداوم و شدیدتر است.
- تب اغلب بیشتر است.
- تنفس و ضربان قلب شما در پاسخ به درد شدید ممکن است سریع باشد.
- ممکن است علائم دیگری از جمله لرز، ضعف و گیجی داشته باشید.
هنگامی که در شکم شما عفونت وجود دارد، بافت های اطراف آن گاهی اوقات سعی می کنند آن را از بقیه حفره شکم جدا کنند. هنگامی که این موفقیت آمیز باشد، آبسه را تشکیل می دهد. آبسه یک مجموعه دسته از باکتری ها و چرک است. علائم آبسه نیز مانند مواردی که برای آپاندیسیت وجود دارد به جز موارد زیر است:
- درد ممکن است در یک ناحیه باشد، اما لزوماً قسمت راست پایین شکم نیست، یا ممکن است در تمام شکم شما باشد.
- درد می تواند به شدت دردناک یا تیز و سوزاننده باشد.
- تب هنگامی که حتی آنتی بیوتیک مصرف می کنید، معمولاً پایدار است.
- ممکن است علائم دیگری مانند لرز و ضعف داشته باشید.
در صورت عدم درمان، باکتری های یک آپاندیس پاره شده می توانند وارد جریان خون شما شوند و یک وضعیت جدی به نام سپسیس یا عفونت (به ویژه عفونت خون) ایجاد می کنند. این التهابی است که در کل بدن شما رخ می دهد. برخی از علائم عارضه سپسیس عبارتند از:
- تب یا درجه حرارت پایین بدن
- ضربان سریع قلب و تنفس
- لرز
- ضعف
- گیجی
- فشار خون پایین
درمان پارگی آپاندیس
درمان آپاندیس پاره شده، از بین بردن زائده شما از طریق عمل جراحی است. پریتونیت ( التهاب صفاق) با تمیز کردن حفره شکمی در حین عمل برای از بین بردن باکتری ها درمان می شود. حداقل برای چند روز اول، آنتی بیوتیک ها را از طریق ورید دریافت خواهید کرد. ممکن است لازم باشد چندین هفته از آنتی بیوتیک استفاده کنید تا مطمئن شوید عفونت از بین رفته است. اغلب، آپاندیس شما فوراً برداشته می شود. اگر آبسه بزرگی وجود داشته باشد، پزشک ممکن است بخواهد آن را قبل از عمل تخلیه کند. این کار با قرار دادن لوله ای به آبسه و پروسه خروج باکتری های حاوی مایعات و چرک انجام می شود. این ممکن است چندین هفته طول بکشد، بنابراین ممکن است شما با تخلیه در محل و همچنین آنتی بیوتیک ها به خانه فرستاده شوید. وقتی آبسه تخلیه شود و عفونت و التهاب کنترل شود، پزشک شما عمل جراحی را انجام می دهد.
فرآیند بازیابی و نقاهت
هنگامی که آپاندیس پاره شده شما برداشته شود یا تخلیه آبسه صورت گیرد، مدتی به آنتی بیوتیک نیاز خواهید داشت. چند دوز اول آنتی بیوتیک از طریق وریدی در بیمارستان تجویز می شود. سپس وقتی بیمارستان را ترک می کنید، آنتی بیوتیک از طریق خوراکی به شما تجویز می شود. معمولاً بسته به اینکه پریتونیت یا آبسه چقدر وخیم باشد، آنتی بیوتیک ها را تا دو یا چهار هفته باید مصرف کنید.
جراحی باز (به جای لاپاروسکوپی) تقریباً همیشه برای یک پارگی آپاندیس استفاده می شود. این بدین ترتیب است که پزشک شما می تواند اطمینان داشته باشد که تمام عفونت از حفره شکم خارج شده است. برای بهبودی کامل از عمل جراحی ممکن است چهار تا شش هفته نیاز به استراحت داشته باشید. در صورت داشتن لوله تخلیه برای پروسه تخلیه آبسه، این دوره طولانی تر خواهد بود.
- برای چند روز بعد از جراحی یا بعد از گذاشتن تخلیه، ممکن است داروهای ضد درد قوی به شما تجویز شود. پس از آن، شما معمولاً می توانید درد را با داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن (Advil) یا استامینوفن (تیلنول) کنترل کنید.
- معمولاً توصیه می شود هر چه سریعتر بعد از عمل، از جا بلند شوید و راه بروید. چند روز طول می کشد تا روده شما بعد از عمل دوباره شروع به کار کند، بنابراین ممکن است رژیم غذایی بسیار محدودی داشته باشید تا این اتفاق بیفتد. تا زمانی که از بیمارستان مرخص شدید، باید بتوانید رژیم غذایی معمول خود را داشته باشید.
- محل زخم عمل خود را تمیز و خشک نگه دارید. از استحمام یا شستن آن خودداری کنید تا اینکه پزشک آن را صلاح دیده و تجویز کند.
- بعد از جراحی از بلند کردن هرگونه اجسام سنگین یا انجام ورزش یا سایر فعالیت های سنگین خودداری کنید. بسته به نوع احساس شما باید بتوانید یک هفته بعد از عمل دوباره به کار خود یا مدرسه برگردید.
آیا می توان از پارگی آپاندیس جلوگیری کرد؟
هیچ راهی برای دانستن زمان و چرایی بروز بیماری آپاندیس وجود ندارد، بنابراین نمی توانید جلوی آن را بگیرید. با این حال، اگر فوراً تحت درمان قرار بگیرید، می توانید از پارگی آپاندیس جلوگیری کنید. نکته اصلی آگاهی از علائم بیماری آپاندیس است. اگر علائم آن را دارید، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. حتی اگر علائمی دارید که به نظر می رسد مانند بیماری آپاندیس است اما از آن مطمئن نیستید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید، زیرا بهتر است بدانید که علائم آپاندیس نیست تا اینکه صبر کنید و آپاندیس تان پاره شود!
