کبد چرب گرید 2 یا استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) طیف وسیعی از مشکلات ناشی از ایجاد چربی در سلول‌های کبدی را تشریح می‌کند. این بیماری بسیار رایج است و در بسیاری از موارد با چاق بودن یا اضافه وزن ارتباط دارد. اکثر مبتلایان کبد چرب گرید 2 به مشکلات جدی کبدی ندارند. در برخی افراد، ایجاد چربی در کبد می‌تواند منجر به بیماری جدی کبد شود. با این حال، همه مبتلایان به کبد چرب در معرض خطر ابتلا به مشکلات قلبی عروقی مانند سکته قلبی و سکته مغزی هستند. اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید، درمان اصلی که برای کبد چرب گرید 2 توصیه میشود معمولاً کاهش وزن تدریجی و ورزش منظم است. این روش نه تنها به درمان کبد چرب کمک می‌کند بلکه باعث کاهش خطر ابتلا به مشکلات قلبی عروقی نیز میشود. روش‌های دیگر درمان این مشکل در زیر بحث شده است.
در مراحل اولیه، بسیاری از مبتلایان به کبد چرب از این مسئله آگاهی ندارند زیرا علائم کبد چرب گرید 1 مبهم و غیر اختصاصی است. در برخی موارد، کبد چرب به طور اتفاقی در طی بررسی‌های معمول خون یا اسکن اولتراسوند (سونوگرافی) که برای برخی از مشکلات دیگر انجام میشود، تشخیص داده میشود. در کبد چرب گرید 1، تجمع چربی فقط در اطراف سطح بیرونی ارگان اتفاق می‌افتد که در واقع به هیچ وجه در عملکرد کبد اختلال ایجاد نمی‌کند. کبد چرب گرید 2 و گرید 3 اشکال جدی‌تری هستند که برای بهبودی کامل نیاز به تلاش شدیدتری است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت در مطب دکتر سید امیر منصور رضا دوست با شماره تلفن‌های 02122908154 –02122260452 تماس حاصل فرمایید.
کبد چرب گرید 2 بیشتر در چه افرادی مشاهده میشود؟
عوامل خطر کبد چرب گرید 2 عبارتند از:
- افراد چاق
- دیابتی‌ها
- افراد بالای 50 سال
- افراد مبتلا به فشار خون بالا
- افرادی که سطح کلسترول و / یا تری گلیسیرید خون آن‌ها بالا است
- کاهش سریع وزن
- داروها (به عنوان مثال متوترکسات و تاموکسیفن) به ندرت می‌توانند باعث ایجاد چرب کبد شوند.
علائم کبد چرب گرید 2 چیست؟
اکثر مبتلایان به کبد چرب گرید 2 یا استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) هیچ علامتی ندارند. اما برخی از افراد دچار درد مداوم در قسمت فوقانی سمت راست شکم خود، بالای کبد بزرگ شده هستند. اگر کبد چرب گرید 2 داشته باشید ممکن است به طور کلی احساس خستگی کنید. از آنجایی که بیشتر افراد علائمی ندارند، معمولاً وقتی آزمایش خون نتایج غیرطبیعی را نشان دهد، تشخیص داده میشود.
کبد چرب گرید 2 چگونه تشخیص داده میشود؟
هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتواند کبد چرب گرید 2 را تأیید کند. آزمایش خون به نام تست عملکرد کبد (LFTs) میزان خون برخی مواد شیمیایی (آنزیم‌ها) ساخته شده توسط سلول‌های کبدی را اندازه‌گیری می‌کند. الگوی غیرعادی LFT ممکن است نشان دهنده کبد چرب باشد. اما بسیاری از بیماری‌های کبدی دیگر نیز می‌تواند باعث LFT غیرطبیعی شوند. بنابراین، اگر LFT خون شما غیر طبیعی است، پزشک معمولاً آزمایش‌های خون دیگری را نیز سفارش می‌دهد تا دلایل دیگر مشکلات کبدی را رد کند. به عنوان مثال، آزمایش خون برای تشخیص میکروب‌های مختلف (ویروس) و سایر مواد شیمیایی مرتبط با کبد.
LFT تستی است که به دلایل مختلف انجام میشود. بنابراین، کبد چرب معمولاً وقتی تشخیص داده میشود که آزمایشاتی که به دلایل دیگری انجام شده‌اند، نتایج غیرطبیعی داشته باشند.
اسکن کبد می‌تواند کمک کننده باشد. به عنوان مثال اسکن سونوگرافی، سی‌تی اسکن یا اسکن MRI. اسکن می‌تواند یک کبد بزرگ شده را که با تشخیص کبد چرب سازگار است نشان دهد. با این حال، اسکن قطعاً نمی‌تواند کبد چرب را تشخیص دهد.
تشخیص کبد چرب معمولاً مبتنی بر LFT های غیر طبیعی و موافق بودن اسکن با کبد چرب است و سایر علل مشکلات کبدی را رد می‌کند. اگر در مورد تشخیص کبد چرب تردید وجود داشته باشد، پزشک متخصص ممکن است نمونه کوچکی (بیوپسی) از کبد شما بگیرد. این نمونه در زیر میکروسکوپ بررسی میشود و می‌تواند میزان تجمع چربی، التهاب، زخم و غیره در کبد را نشان دهد.
با این حال، هنگامی که کبد چربی گرید 2 یا استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) تشخیص داده شود، معمولاً بیوپسی کبد انجام نمی‌شود، زیرا در هنگام انجام بیوپسی کبد خطرات زیادی وجود دارد. بیوپسی کبد عمدتاً در صورت شک و تردید در تشخیص یا نگرانی از بروز سیروز انجام میشود.
داروهایی که بر کبد تأثیر می‌گذارند
داروهای مختلفی بعنوان درمان‌های احتمالی کبد چرب پیشنهاد شده است. اما شواهد تحقیقاتی کمی مبنی بر عملکرد خوب این داروها وجود دارد. به عنوان مثال برای استئاتوهپاتیت غیرالکلی هیچ درمانی برای متوقف یا معکوس کردن التهاب ثابت نشده است. در مطالعات مختلف، داروهای مختلفی بررسی می‌شوند. ممکن است در آینده یک یا چند دارو به عنوان درمان کبد چرب گرید 2 ارائه شود.
راه‌های کارآمد و مؤثر برای مقابله و جلوگیری از کبد چرب گرید 2
با پیروی از برخی از تکنیک‌های آسان اما بسیار مؤثر در زندگی روزمره می‌توانید با کبد چرب گرید 2 مقابله کنید. برخی از اقدامات متداول که به شما در مقابله با کبد چرب کمک می‌کنند به شرح زیر هستند:
- ورزش منظم و تنظیم وزن: چاقی یکی از عوامل ایجاد کننده کبد چرب است. ورزش روزمره و پیگیری برنامه‌های کاهش وزن می‌تواند به شما در کنترل بیشتر تغییرات چربی در کبد کمک کند.
- اجتناب از مصرف الکل: الکل یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده کبد چرب است. اگر به کبد چرب گرید 2 مبتلا هستید، میزان مصرف الکل خود را کاهش داده و کبد خود را از آسیب بیشتر نجات دهید.
- قبل از غذا فکر کنید: خوردن یک وعده غذایی سالم و متعادل به راحتی می‌تواند به شما در حفظ کبد خود در یک وضعیت سالم کمک کند.
- مقدار زیادی سبزیجات و میوه بخورید: مقدار زیادی سبزیجات سبز و میوه بخورید زیرا سرشار از آنتی‌اکسیدان هستند و با بیرون راندن سموم به سم‌زدایی بدن کمک می‌کنند. این غذاهای مغذی همچنین حاوی آنزیم‌های طبیعی و مواد تقویت کننده سیستم ایمنی هستند که می‌توانند کبد شما را بیشتر تقویت کنند.
- غلات سبوس‌دار را به رژیم غذایی خود اضافه کنید: غلات کامل غیرفرآوری شده حاوی ویتامین‌های ضروری هستند که برای تجزیه موفقیت‌آمیز مواد سمی که می‌توانند پس از فرآیند فیلتر خون به کبد بروند، ضروری هستند.
- از خوردن غذاهای ناسالم خودداری کنید: غذاهایی مانند پاستا، برنج، آرد تصفیه شده، محصولات نانوایی، غلات صبحانه و سیب‌زمینی باید محدود شوند زیرا این مواد حاوی کربوهیدرات‌هایی هستند که ممکن است منجر به رسوب چربی در کبد شما شود.
- مصرف نمک و شکر را محدود کنید: مصرف نمک و شکر را به حداقل برسانید.
- روغن‌های پخت و پز سالم را انتخاب کنید: از روغن سالم برای پخت و پز استفاده کنید. به دنبال روغن‌های سالم مانند روغن زیتون، روغن نارگیل و روغن بذر کتان و سایر روغن‌های سالم باشید و غذاهای خود را با آن‌ها بپزید. روغن‌های گیاهی با روش پرس سرد به دلیل داشتن اسیدهای چرب ضروری به فرم طبیعی خود برای حفظ کبد سالم ضروری هستند. بنابراین، می‌توانید آن‌ها را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- کنترل سطح کلسترول: یک روش سالم برای جلوگیری از مصرف چربی‌های اشباع در رژیم غذایی می‌تواند کبد چرب را معکوس کند. بنابراین، عادات غذایی سالم را دنبال کنید و برای تنظیم موثر کلسترول خود تلاش کنید.
- سطح قند خود را کنترل کنید: اگر مبتلا به دیابت هستید یا سابقه خانوادگی در دیابت دارید، مدیریت قند خون با تغییر شیوه زندگی و داروها می‌توانند پیشرفت بیشتر کبد چرب و تبدیل آن به مشکلی جدی مانند سیروز یا نارسایی کبد را متوقف کنند.
