سیستم گوارش سیستم پیچیدهای از اعضای بدن است که مسئول هضم غذا و جذب مواد مغذی مورد نیاز برای زنده ماندن هستند. اثنی عشر بخشی از سیستم دستگاه گوارش، یک عضو C شکل واقع در زیر معده و منحنی اطراف پانکراس است. ساختار اثنی عشر بسیار ساده است، اما عملکرد آن تا حدودی پیچیدهتر است.
آناتومی اثنی عشر
برخی از پزشکان اثنی عشر را به عنوان نخستین بخش روده کوچک توصیف میکنند، در حالی که پزشکان دیگر آن را به عنوان اندامی کاملا جدا در نظر میگیرند. صرف نظر از این بحث، اثنی عشر یک لوله کوچک است که تقریبا 10 اینچ طول دارد و نه بیش از یک اینچ یا دو قطر دایره. اثنی عشر به چهار قسمت تقسیم شده است. این چهار بخش تا حدودی مطلق هستند و اغلب توسط جراحان مورد استفاده قرار میگیرند تا جراحان بتوانند جزئیات بیشتری را در مورد نواحیای که در حال کار بر روی آن هستند، توضیح دهند. کل اثنی عشر در اصل یک لوله طولانی است. در قسمت پایین معده یک دریچه کوچک شناخته شده با عنوان اتصال گاسترودئودنال است. درست با عبور از این اتصال قسمت اول اثنی عشر است. قسمت اول اثنی عشر بسیار نزدیک به کبد و پانکراس واقع شده است. با عبور تقریبا 3 اینچ از اتصال گاسترودودینال، اثنی عشر شروع به دور زدن اطراف پانکراس میکند. این در این ناحیه است که در آن ترشحی وجود دارد که به مجرای صفراوی منتهی میشود. زردآب از کیسهی صفرا به این قسمت از اثنی عشر میریزد، که به هضم بسیاری از انواع مختلف غذاها کمک میکند. انتهای اثنی عشر به ساختار دیگری که با عنوان ژنوم شناخته شده میشود، سوق داده میشود. تهی روده یا قسمت اول روده کوچک است و یا بخش دوم، اگر ما اثنی عشر را به عنوان بخش اول از روده کوچک در نظر بگیریم. باز هم این تمایز برای کسی که کالبد شناس نیست، اهمیت خاصی ندارد. تهی روده یکی دیگر از لولههای طولانی و نازک است که بیشتر هضم در آن رخ میدهد و بسیاری از مواد مغذی در آنجا جذب بدن میشود.
وظیفه اثنی عشر
اثنی عشر یا دوازدهه یک منطقه بسیار فعال متابولیکی دستگاه گوارش فرد است. علاوه بر زردآب کیسه صفرا، آنزیمهای زیادی در اثنی عشر وجود دارند که مسئولیت تجزیه کردن بسیاری از غذایی که فرد میخورد را بر عهده دارند. اثنی عشر همچنین مسئول ایجاد سیگنالهای گرسنگی است و پس از خوردن، باعث خالی شدن معده میشود. این کار را با یک سیستم پیچیده از مسیرهای هورمونی انجام میدهد. این هورمونها باعث میشوند که دریچه بین معده و اثنی عشر پس از خوردن فرد، باز شود. این امر موجب ترشحات معده میشود و غذای تازه خورده شده را در سیستم گوارشی حرکت میدهد. به علت نقش کلیدی آن در تنظیم گرسنگی و حرکت مواد غذایی در سیستم معده و رودهای شخص، اثنی عشر معمولا یک عضوی است که در طی عمل جراحی بای پس معده جراحی میشود. تکنیکهای متعددی برای جراحی بای پس معده وجود دارد و همه آنها مستقیما شامل اثنی عشر نمیشوند. اثنی عشر یک اندام اغلب نادیده گرفته شده در سیستم دستگاه گوارش است. این موضوع مایهی تاسف است، زیرا این یک عضو حیاتی است که در تنظیم جذب مواد غذایی و متابولیسم دخیل است. در واقع، جذب بیشتر مواد غذایی در اثنی عشر است که در معده انجام میشود. با این حال به نوعی معده مشهورتر است، شاید به این دلیل که اثنی عشر در هنگام گرسنگی فرد، قار و قور نمیکند.
بیماریهای اثنی عشر
به دلیل نزدیکی اثنی عشر به کیسه صفرا، سنگهای کیسهی صفرا ممکن است بر روی اثنی عشر تاثیر بگذارند. سنگ صفراوی که به زور به مجرای صفراوی وارد میشود میتواند باعث زخم شدن اثنی عشر شود و باعث انسداد قابل توجهی در سیستم دستگاه گوارش شود. این بیماری با نام ایلئوس سنگ صفرا شناخته میشود، و میتواند بسیار دردناک باشد و یک بیماری پزشکی جدی است که اغلب برای اصلاح نیاز به جراحی دارد.
ورم و زخم
التهاب اثنی عشر به عنوان دوئودنیت یا اماس روده اثنی عشر شناخته شده است، که دلایل مختلفی دارد، مشهورترینشان عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری H است. پیلوری حساسیت مخاط اثنی عشر را برای آسیب رساندن به اسیدهای گوارشی غیرطبیعی افزایش میدهد و عامل اصلی زخم معده، شایعترین مشکل سلامتی است که بر اثنی عشر تاثیر میگذارد. هر زخمی از طریق اثنی عشر، که یک شکل از بیماری زخم معده است، میتواند به بسیاری از اندامهای اطراف اثنی عشر آسیب برساند. پانکراس یکی از حساسترین اندامها نسبت به زخم است. این اندام بسیار نزدیک به اثنی عشر واقع است. به همین ترتیب، زخم اثنی عشر میتواند باعث آسیب جدی به پانکراس شود. در صورتی که پیلوری در زخم بیمار تاثیر داشته باشد، پزشک ترکیبی از 2 آنتی بیوتیک را که در ریشه کن کردن ارگانیسم موثر است تجویز میکند. به طور کلی حدود دو هفته طول میکشد تا آنتی بیوتیکها از عفونت خلاص شوند. مهم است که فرد دستورالعمل دوز مصرف را به منظور موثر بودن درمان به طور دقیق دنبال کند. داروهای دیگر مانند مسدود کننده H2، مهارکنندههای پروتون پمپ و آنتی اسیدها، جزء دیگری از درمان هستند.
سرطان
سرطان در روده کوچک به ندرت اتفاق میافتد، اما سرطانهای روده کوچک در اثنی عشر ایجاد میشوند. عواملی که باعث افزایش احتمال شیوع ابتلا به سرطان اثنی عشر میشوند عبارتند از: سابقه کرون یا بیماری سلیاک، دو بیماری که میتوانند بر اثنی عشر تأثیر بگذارند. دیگران دارای پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی یا خوردن رژیم غذایی با چربی بالا هستند. علائم این سرطان عبارتند از: کاهش وزن، خون در مدفوع، درد یا گرفتگی معده یا یک غده در شکم. انسداد رودهای نیز میتواند رخ دهد. جراحی، اشعه و شیمی درمانی ممکن است برای درمان سرطان اثنی عشر استفاده شوند.
بیماریهای دیگر
اثنی عشر افقی، به علت موقعیت آن بین کبد، پانکراس و رگهای خونی بزرگ، میتواند توسط ساختارها آنها در افرادی که به شدت لاغر هستند فشرده شود و برای از بین بردن انقباض اثنی عشر دردناک، تهوع و استفراغ نیاز به جراحی آزاد کننده داشته باشند. سایر بیماریها که ممکن است با دوئودنیت مرتبط باشند عبارتند از: بیماری سلیاک، بیماری کرون و بیماری ویپل. داروهایی نظیر استروئیدها برای کاهش التهاب و یا آنتی بیوتیکها میتوانند به کنترل بیماری کرون کمک کنند، درمانی وجود ندارد.
مراقبت
توصیههای عمومی برای حفظ یک سیستم گوارش سالم شامل خوردن یک رژیم غذایی متعادل، انجام ورزش روزانه و نوشیدن مقدار زیاد مایعات است. فرد همچنین با خواب شبانه و از بین بردن استرس از پریشانی گوارشی جلوگیری خواهد کرد. در حالی که این توصیه برای اثنی عشر مفید است، فرد میتواند برای حفظ سلامت خود کارهای بیشتری انجام دهد. مصرف فیبر به اندازه کافی و اجتناب از رژیم غذایی با چربی بالا نیز کمک خواهد کرد که مطمئن شوید اثنی عشر در شرایط مطلوب باقی میماند. چند چیز وجود دارد که باید کاملا اجتناب شوند:
- از سیگار کشیدن اجتناب کنید زیرا احتمال ابتلا به زخم را تشدید میکند.
- از سطوح شدید استرس دوری کنید.
- از مصرف داروهای ضد التهابی مثل آسپرین و ایبوپروفن اجتناب کنید.
- از مصرف مقادیر بیش از حد مواد غذایی تند پرهیز کنید.